جداسازی و شناسایی سیانوباکتریهای مولد ترکیبات ضدمیکروبی و بررسی اثرات سینرژیستی این ترکیبات با آنتی بیوتیک های رایج

در نتیجه استفاده بی رویه از داروهای ضد میکروبی در درمان بیماری های عفونی، مقاومت میکروارگانیسم ها در برابر خیلی از آنتی بیوتیک ها افزایش یافته است و برای توسعه داروهای ضد میکروبی نیاز وجود دارد. یک راه، استفاده از فرآورده های حاصل از میکروارگانیزمها می باشد؛ از جمله میکروارگانیزمهای مهم در این زمینه، سیانوباکتریها هستند که یک منبع غنی از عوامل ضد میکروبی نوین را ارایه می دهند. سیانوباکتریها (سیانوفیتا، سیانوپروکاریوتا، میکزوفیسه) از دیرینه ترین موجودات زنده کره زمین هستند. مناطق مختلف اکولوژیکی، فلور سیانوباکتری خاص خود را دارند؛ در این پروژه نیز دریاچه های نمکی ارومیه، مهارلوی شیراز، محیط های پیرامون آنها و نیز چشمه های آبگرم به عنوان مناطق جداسازی سویه های سیانوباکتری در طول دوره های زمانی مختلف، جهت بررسی فعالیت ضد میکروبی به اشکال بدون ترکیب و یا ترکیب با آنتی بیوتیک های رایج انتخاب گردید. نمونه ها در شرایط ویژه سیانوباکتریها رشد، جداسازی و با انواع روش ها، خالص سازی شدند. بدون حلال و با حلال های مختلف، بررسی ضد میکروبی بصورت غیرترکیبی و ترکیب با آنتی بیوتیک ها علیه انواع باکتریها و قارچها انجام شد؛ سوش های برتر ضد میکروبی با حلال مناسب، جهت آزمایشات mic، mbc و mfc انتخاب و تست شدند؛ fic و checkerboard dilution test جهت آزمایشات مربوطه انجام گرفت؛ در ادامه، تغییرات در نمکهای مربوط به محیط کشت سیانوباکتریها برای کسب رشد بهتر و افزایش فعالیت ضد میکروبی و نیز بدست آوردن ارتباط افزایش رشد و افزایش فعالیت ضد میکروبی انجام گرفت؛ شناسایی مورفولوژیکی و مولکولی سوش های برتر انجام شد؛ توانایی رشد این سیانوباکتریها در محیط های شور و اولیگوتروفیک با محیط کشت های مخصوص سیانوباکتریها، بررسی شد. جهت بررسی اثر سمی این عصاره ها بر روی سلول های یوکاریوتی، تست mtt انجام یافت. نتایج آزمایشات ضد میکروبی، اثر پایدار بازدارندگی و کشندگی عصاره های کلروفرمی سیانوباکتریها را بر روی سوش های میکروکوکوس لوتئوس، استافیلوکوک اورئوس و مخمرهای کاندیدا نشان داد؛ بالاترین اثر ضد میکروبی مربوط به سوش های غربالگری و شناسایی شده بود. نتایج آزمایشات ضد میکروبی، اثر سینرژیستی عصاره های کلروفرمی با آنتی بیوتیک های مختلف علیه این میکروبها و نیز سالمونلا تایفی را نشان داد. در این بین، بیشترین اثر ضد میکروبی ترکیبی با سوش های لپتولینگبیا و آنتی بیوتیک های آموکسی سیلین، جنتامایسین و سفتازیدیم علیه باکتریهای ذکر شده، حاصل شد؛ عصاره ها در مقادیر مصرفی، سمیت سلولی یوکاریوتی نداشتند. بررسی تاثیر املاح مختلف در رشد و فعالیت ضد میکروبی، تضادی آشکار را بین این دو مورد ظاهر ساخت؛ بطوری که، افزایش دی پتاسیم فسفات در محیط، سبب بالاترین رشد و فقدان این نمک سبب بیشترین فعالیت ضد میکروبی شد؛ بررسی دیگر نمک ها نیز، تایید کننده این موضوع بود. سوش های سیانوباکتری غربال شده، عمدتاً قابلیت رشد در مناطق اولیگوتروف و نیز با شوری psu33 را دارا بودند. با توجه به یافته های این مطالعه عصاره های سیانوباکتری های مناطق ذکر شده با قابلیت های یاد شده، می تواند به عنوان منبع بالقوه برای ترکیبات جدید ضد میکروبی با در نظر گرفتن تاثیر نمک های مختلف در رشد و تولید مواد ضد میکروبی لحاظ شود.